Circulariteit
De Nederlandse overheid heeft als doel om in 2050 een 100% circulaire economie te zijn. In een circulaire economie behouden grondstoffen, onderdelen en producten hun waarde. Het circulaire model gaat ervanuit dat de producten van nu, de grondstoffen zijn voor later: na gebruik kunnen de materialen waaruit een product bestaat opnieuw worden gebruikt. Afval bestaat hierdoor niet (of nauwelijks).
Geen leven en economische groei op een dode planeet
We hebben maar één planeet en kunnen (nog) niet verhuizen naar een andere, wanneer we via onze consumptie onze omgeving met afval en gif hebben verziekt, de natuur hebben gesloopt en alle grondstoffen hebben verbruikt. Met een circulaire benadering kan de roofbouw op onze planeet en het ecosysteem belangrijk worden gereduceerd.
Uitdagingen voor het kunstonderwijs
Veel studenten uit verschillende disciplines van HKU willen aan de slag met duurzaamheid en circulariteit in hun werk. Op dit moment is het onderwijs rond circulariteit in de kunsten – en bij HKU in het bijzonder – niet gestructureerd. Studenten en docenten gaan zelf op zoek naar informatie rondom circulariteit, de bronnen zijn wisselend van kwaliteit. Het is niet eenvoudig om een echt duurzaam/circulair idee, product of dienst te bedenken. Vanwege ontbrekende kennis en overzicht zijn er zijn veel valkuilen in dit veld. Greenwashing – het groen verpakken van een vervuilende praktijk – is hier een van. Hoe mooi zou het zijn als je als student en docent de juiste kennis en begeleiding op het juiste moment kunt invliegen?
Circulariteit gaat veel verder dan alleen hergebruik van afval. Zeker zo belangrijk is het anders ontwerpen van producten zodat ze gemakkelijk zijn te hergebruiken of op te waarderen. Circulariteit gaat dus over het hele systeem van materiaal- en energiegebruik en verdienmodellen. Deze verbondenheid maakt het niet eenvoudig om te innoveren. Gericht onderwijs in combinatie met een benchmarksysteem rondom circulariteit voor het kunstonderwijs kan structuur geven aan studenten en docenten en kan werken als aanmoediging om te circulair te innoveren. Wanneer deze benadering een plaats krijgt in het curriculum in het hoger kunstonderwijs hebben studenten een meer toekomstbestendig en wendbare manier van denken en werken meegekregen.